ENG
ENTERart | Εlpida Rikou (anthropologist/artist)
“But is this art?” In front of a work of contemporary art most of us tend to feel awkward, reluctant, distant. The more an artist attempts to reach out to us and to make his art a part of our life, the more we wish to step back, thinking, maybe, that this is not “art” or that we haven’t got the means to understand, judge or enjoy a certain “contemporary” kind of artworks. Can we “appropriate” contemporary art? And do we have valuable reasons to do so?
ENTERart workshop responds to this kind of questioning with the help of anthropology in order to take into consideration the needs and experiences of the workshop’s participants Our aim is not to educate pliant viewers of contemporary visual arts or to simply inform on past and recent developments in art and anthropology. We also do not wish to contribute to the “memorization” of current political theorization that tends to prevail in contemporary artistic – and anthropological- discourse. On the contrary, we seek to provoke or revive critical controversies concerning these and many other stereotypical conceptions and practices inside but also beyond the “art world”.
ENTERart is addressed to those who are veritably interested to experiment with interventions in their everyday life made with “tools” inspired by contemporary art (in general, not only visual arts) and humanities. The participants make these “tools” by themselves according to their needs, independently of the knowledge they may already have in these fields. The workshop’s meetings may include speeches given by the coordinator and guests, but it is the participants’ active interest in the projects they propose (in groups or on their own) and in the whole process of searching for evidence and arguments that remains at the core of the work we do together. The projects are completed by the end of each circle in close collaboration with the coordinator.
GR
ENTERart | Ελπίδα Ρίκου (ανθρωπολόγος/εικαστικός)
«Μα είναι αυτό τέχνη;» Αμηχανία, αντίρρηση, αποστασιοποίηση είναι οι συνηθισμένες στάσεις του θεατή απέναντι στη σύγχρονη τέχνη. Όσο περισσότερο οι καλλιτέχνες επιχειρούν να «ενσωματώσουν» την τέχνη τους στη ζωή, τόσο περισσότερο αντιδρούν οι αποδέκτες της, γιατί αυτό που τους προτείνεται δεν το κατανοούν και δεν ξέρουν πώς να το κρίνουν ή να το απολαύσουν. Μπορούμε να «οικειοποιηθούμε» τη σύγχρονη τέχνη; Και για ποιο λόγο να καταβάλουμε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση;
Το εργαστήριο του ENTERart επιχειρεί να απαντήσει σε τέτοιου είδους ερωτήματα με τη διαμεσολάβηση της ανθρωπολογίας και με έναυσμα την προσωπική εμπειρία των συμμετεχόντων. Στόχος του δεν είναι να εκπαιδεύσει πρόθυμους θεατές των εικαστικών τεχνών ή να ενημερώσει, απλά, για την ιστορία και τις εξελίξεις στη σύγχρονη τέχνη και την ανθρωπολογία. Επίσης, δεν προτίθεται να συμβάλει στην απομνημόνευση επίκαιρων πολιτικών θεωρήσεων που τείνουν να επικρατούν στο χώρο της σύγχρονης τέχνης. Αντίθετα, επιχειρεί να προκαλέσει ή να αναζωπυρώσει κριτικές αντιπαραθέσεις με αυτές και πολλές άλλες στερεότυπες αντιλήψεις και πρακτικές εντός αλλά και πέραν του «κόσμου της τέχνης».
Το ENTERart απευθύνεται σε εκείνους που ενδιαφέρονται πραγματικά να πειραματιστούν με τις δυνατότητες παρέμβασης στην καθημερινότητά τους, που τους δίνουν «εργαλεία» εμπνευσμένα από τη σύγχρονη τέχνη -εν γένει και όχι μόνο τα εικαστικά- και συνολικότερα τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες∙ «εργαλεία» τα οποία θα φτιάξουν οι ίδιοι, σύμφωνα με τις ανάγκες τους, στα πλαίσια του συγκεκριμένου εργαστηρίου, ανεξάρτητα από τις γνώσεις που ενδέχεται να διαθέτουν ήδη στους τομείς αυτούς. Οι συναντήσεις περιλαμβάνουν εισηγήσεις εκ μέρους της συντονίστριας και προσκεκλημένων ομιλητών, αλλά απαιτούν, πρωτ’απ’όλα, την ενεργή συμμετοχή των ενδιαφερομένων που καλούνται να επεξεργαστούν projects (ομαδικά ή ατομικά), να αναζητήσουν τεκμήρια για να βασίσουν τις προτάσεις τους και να συζητήσουν διεξοδικά τις απόψεις τους. Τα projects ολοκληρώνονται σε συνεργασία με την συντονίστρια και παρουσιάζονται στο TWIXTLab στο τέλος του κάθε κύκλου (τον Φεβρουάριο και τον Μάιο).
Το συγκεκριμένο εργαστήριο αποτελεί βασική δραστηριότητα του TWIXTLab, καθώς σε αυτό δοκιμάζονται διαρκώς νέες πρακτικές και θεωρήσεις. Παράλληλα, το ENTERart φιλοδοξεί να αποτελέσει κόμβο διασύνδεσης των υπολοίπων εργαστηρίων και δράσεων του συνολικού project.
Προσκαλούμε, λοιπόν, καλλιτέχνες και κοινωνικούς επιστήμονες αλλά και όσους ασχολούνται με εντελώς διαφορετικά αντικείμενα, σπουδαστές, εργαζομένους ή ανέργους, άτομα διαφόρων ηλικιών, όσους αναζητούν ευχάριστες διεξόδους στην καθημερινότητά τους ή λύσεις σε προβλήματα, εκείνους που συμμετέχουν σε άλλες δράσεις μας ή μας γνωρίζουν για πρώτη φορά, να συναντηθούμε και να θέσουμε από κοινού την «ατζέντα» του εργαστηρίου, με βάση τον αρχικό προγραμματισμό που προτείνεται από την συντονίστρια.
ENTERart This Year / To ENTERart φέτος
Το ENTERart.1. προτείνει μια εισαγωγική προσέγγιση στη σύγχρονη τέχνη και στην ιστορία της, μέσω πολλαπλών συσχετισμών με την κοινωνική, ιστορική και πολιτισμική πραγματικότητα. Οργανώνεται σε δύο ενότητες με έξι τρίωρες συναντήσεις η κάθε μία (σε κάθε τρίμηνο): ΑrtKit: Επίκαιρες «χρήσεις» της τέχνης και ΑrtCult: «Ιστορίες» τέχνης.
ΑrtKit: Επίκαιρες «χρήσεις» της τέχνης (Α’ τρίμηνο, Νοέμβριος-Φεβρουάριος).
Ξεκινάμε από την «επικαιρότητα» των σύγχρονων εικαστικών τεχνών και ανατρέχουμε ως και το 1960. Συζητάμε τι μπορεί να θεωρείται σήμερα «τέχνη» και γιατί, θίγουμε ζητήματα πολιτικής, θεσμών, ακτιβισμού κλπ., με έναυσμα αναφορές στην performance και την body art, τις εγκαταστάσεις, τη δημόσια τέχνη, κά.
Προτεινόμενες κατευθύνσεις για τα projects των συμμετεχόντων: συμμετοχικές δράσεις, παρεμβάσεις στα ΜΜΕ
ΑrtCult: «Ιστορίες» τέχνης (B’τρίμηνο, Φεβρουάριος-Μάιος)
Από την αποικιοκρατία στην παγκοσμιοποίηση, από τα αναγεννησιακά cabinets of curiosities στα σύγχρονα μουσεία, από την φυλετική (tribal) τέχνη στις blockbuster εκθέσεις του 21ου αιώνα, οι ιστορίες γύρω από την «τέχνη» δημιουργούν επίκαιρους προβληματισμούς, σχετικά με την Ευρωπαϊκή και Ελληνική πολιτιστική «κληρονομιά», την επιμέλεια εκθέσεων, την «ευκαιρία» (;) της επερχόμενης Documenta 17 και πολλά άλλα ζητήματα που αφορούν, εντέλει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, την καθημερινότητά μας.
Προτεινόμενες κατευθύνσεις για τα projects των συμμετεχόντων: επινόηση ενός προσωπικού cabinet of curiosities, «επιμέλεια» των εκθεμάτων του χώρου κατοικίας μας
Το ENTERart.2. επικεντρώνεται στις επιτελέσεις του εαυτού και των συναισθημάτων, με τη χρήση αναφορών τόσο στην τέχνη όσο και σε ανθρωπολογικές και κοινωνιοψυχολογικές προσεγγίσεις. Οργανώνεται σε δύο ενότητες με έξι τρίωρες συναντήσεις η κάθε μία (σε κάθε τρίμηνο): Επιτελέσεις του «εαυτού» και Σχετικά με τον έρωτα.
Επιτελέσεις του «εαυτού» (Α’ τρίμηνο, Νοέμβριος-Φεβρουάριος)
Τι σημαίνει, πώς συγκροτείται, πώς επιτελείται ο «εαυτός»; Πρόκειται αποκλειστικά για «εσωτερική» πραγματικότητα ή μήπως για σύνθετο πλέγμα ενσώματων κοινωνικών σχέσεων με ιδιαίτερη ιστορική και πολιτική σημασία; Καλλιτεχνικά έργα, ανθρωπολογικές και άλλες θεωρητικές προσεγγίσεις ίσως αποτελέσουν εναύσματα για ενδεχόμενες μετατοπίσεις κανονικοποιημένων αντιλήψεων του «εαυτού», σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.
Προτεινόμενες κατευθύνσεις για τα projects των συμμετεχόντων: Αυτοπροσωπογραφίσεις, Υλικές-χωρικές-σχεσιακές προεκτάσεις ή «μεταφορές» του εαυτού
Σχετικά με τον έρωτα (B’ τρίμηνο, Φεβρουάριος-Μάιος)
Τα συναισθήματα τείνουν να προσεγγίζονται ως «ενδόμυχες» εκφράσεις ή εκφάνσεις του «εαυτού». Θα επιχειρήσουμε την κριτική αντιμετώπιση αυτής της θεώρησης, κυρίως με τη βοήθεια ανθρωπολογικών και κοινωνιοψυχολογικών προσεγγίσεων των συναισθημάτων, για να στραφούμε, εντέλει, ιδιαίτερα στο ερωτικό συναίσθημα. Ο έρωτας, σύμπλεγμα εμπειριών, αντιλήψεων, ιδεών, εικόνων, αισθήσεων, που κατασκευάζεται μέσα από αφηγήσεις, κείμενα, τραγούδια, ταινίες, μαθαίνεται και βιώνεται μέσα από διάφορες καθημερινές επιτελέσεις…
Προτεινόμενες κατευθύνσεις για τα projects των συμμετεχόντων: συγκρότηση αρχείου έρευνας βιογραφιών, καταγραφής προσωπικών εμπειριών κλπ., υλοποίηση έργου (ή προσχεδίου), το οποίο θα αναφέρεται, με οποιοδήποτε μέσο και τρόπο, στην ερωτική εμπειρία ως πολιτική.